Supply chain management (SCM) hay quản lý chuỗi cung ứng giúp doanh nghiệp quản lý dòng chảy của sản phẩm suôn sẻ và hiệu quả. Để làm được điều đó, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng ngay từ bước xây dựng chiến lược vì đây là quy trình khá phức tạp. 

SCM tối ưu sẽ giúp đảm bảo được sự tăng trưởng và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Vậy thế nào là quản lý chuỗi cung ứng? Làm thế nào để sử dụng tối đa các nguồn lực tham gia vào chuỗi cung ứng?

Mời các bạn cùng tìm hiểu ở nội dung dưới đây.

quản lý chuỗi cung ứng

Quản lý chuỗi cung ứng

Supply Chain Management (SCM) Là Gì?

Supply Chain Management (SCM) hay quản lý chuỗi cung ứng được biết đến vào những năm đầu thập niên 80. Theo thời gian, quản lý chuỗi cung ứng ngày càng phát triển và trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của các chuỗi cung ứng. Vậy thế nào là chuỗi cung ứng?

Chuỗi cung ứng liên quan đến cấu trúc kênh các đơn vị liên đại lý, đại lý ngoài công ty, liên công ty, bán lẻ/bán buôn. Thông qua đó, sản phẩm/hàng hóa hay dịch vụ sẽ được giới thiệu đến người tiêu dùng.

Quản lý chuỗi cung ứng sẽ giúp quản lý dòng chảy của sản phẩm/hàng hóa và dịch vụ. Công việc này bao gồm toàn bộ quy trình chuyển đổi từ nhập và chế biến nguyên liệu thô sang thành sản phẩm cuối cùng.

Xem thêm: Những xu hướng quản lý vận hành hiện đại

mô hình chuỗi cung ứng

Các yếu tố trong chuỗi cung ứng có quan hệ mật thiết với nhau

Quy trình có quan hệ mật thiết đến kết quả của các hoạt động về bên cung ứng của doanh nghiệp, nhằm mang lại giá trị tối đa cho khách hàng, đồng thời tạo được lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp trên thị trường.

Theo đó, quản lý chuỗi cung ứng thể hiện được các nỗ lực từ các nhà sản xuất/cung cấp giúp triển khai và phát triển chuỗi cung ứng, nhằm mục tiêu tối ưu chi phí và thời gian nhất.

Có thể bạn đã biết, chuỗi cung ứng gồm các hoạt động từ việc sản xuất cho đến phát triển các sản phẩm/hệ thống, và các dữ liệu cần thiết để quản lý và kiểm soát hoạt động này.

Cách Thức SCM Hoạt Động

Quản lý chuỗi cung ứng cơ bản nhằm mục đích kiểm soát hay liên kết các công đoạn từ sản xuất đến vận chuyển và phân phối hàng hóa/sản phẩm.

quản lý chuỗi cung ứng

Mô hình SCM

Việc quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp có khả năng tối ưu hóa chi phí và thời gian đưa hàng hóa/sản phẩm đến khách hàng.

Để làm được điều đó, doanh nghiệp cần triển khai các quy trình có thể kiểm soát chặt hàng tồn kho, việc sản xuất, vận chuyển/phân phối và bán hàng. Trên lý thuyết, hầu hết sản phẩm được bán trên thị trường đều đã được xử lý ở nhiều tổ chức khác nhau, cấu thành nên một chuỗi cung ứng hoàn chỉnh. 

Mặc dù chuỗi cung ứng tồn tại đã được nhiều năm, hầu hết các doanh nghiệp/công ty chỉ tập trung gần đây, và xem nó như một dạng dịch vụ giá trị gia tăng trong các hoạt động của họ.

Trong quản lý chuỗi cung ứng, người chịu trách nhiệm quản lý sẽ điều phối các công việc hậu cần từ nhiều khía cạnh của chuỗi. Quy trình này sẽ bao gồm 5 phần:

  • Chiến lược hoặc kế hoạch
  • Nguồn dịch vụ hay nguyên liệu thô
  • Sản xuất theo hiệu quả hay năng suất
  • Công tác hậu cần và vận chuyển
  • Hệ thống xử lý các phản hồi dành cho các sản phẩm không mong muốn hoặc bị lỗi

Các cấp quản lý của các chuỗi cung ứng đang nỗ lực để cắt giảm chi phí và thiếu hụt hay dư thừa hàng hóa/sản phẩm trong chuỗi cung ứng. Nguyên nhân là vì công việc này liên quan đến cả mua hàng tồn kho và hậu cần.

supply chain management

Bài toán làm sao quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả

Như hiệu ứng domino, các cải tiến về hiệu quả và năng suất sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến lợi nhuận doanh nghiệp và trong thời gian dài. SCM tốt sẽ giúp doanh nghiệp tránh được những rủi ro tổn thất không đáng có từ thu hồi hàng hóa/sản phẩm đến việc kiện tụng vô cùng tốn kém.

Tại Sao Quản Lý Chuỗi Cung Ứng Lại Quan Trọng Đến Thế?

Quản lý chuỗi cung ứng đóng vai trò quan trọng bởi vì 6 nguyên nhân sau đây:

1. Tăng cường kết nối

Trong một chuỗi cung ứng, toàn bộ bên tham gia từ nhà sản xuất, cung cấp, kho hàng và người tiêu dùng đều ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của chuỗi. 

Các yếu tố trên kết nối, trao đổi một cách liên tục và nhất quán để sản xuất sản phẩm cuối cùng. Bên cạnh đó, quản trị chuỗi cung ứng cũng giải quyết các vấn đề về tăng thị phần, phát triển và mở rộng hợp tác.

khả năng kết nối trong chuỗi cung ứng

Khả năng liên kết trong chuỗi cung ứng rất quan trọng

2. Tích hợp & hợp tác

Chuỗi cung ứng được xem là huyết mạch giúp đáp ứng hầu hết các nhu cầu xã hội. Để làm được điều đó, chuỗi cần hoạt động hiệu quả ngay từ khâu tiếp nhận, nhập dữ liệu đến bước xử lý các vấn đề.

Nếu như SCM không được nghiên cứu và có sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan thì SCM sẽ trở nên kém hiệu quả. 

Chính vì thế, dù hoạt động ở các địa điểm khác nhau, giữa các phòng ban trong công ty đều cần có sự giao tiếp thường xuyên để đảm bảo mọi người đều nắm rõ tình hình hoạt động của nhau. 

Hành động này sẽ giúp tạo điều kiện để hậu cần có thể bao quát được toàn bộ các hoạt động diễn ra ở chuỗi cung ứng.

3. Chuyển động liền mạch

Để giảm rủi ro về quản lý các rủi ro có thể xảy ra do sự thiếu hụt về năng lực quản lý, SCM giúp đảm nhận việc điều hành toàn bộ hoạt động về logistics. 

Nó còn giúp đảm bảo hoạt động vận hành diễn ra suôn sẻ và liền mạch, từ đó giúp hợp lý hóa quá trình từ khâu tạo hàng hóa đến sự cố bất ngờ như thiên tai và dịch bệnh.

supply chain management

Đảm bảo hoạt động vận hành chuỗi cung ứng suôn sẻ

4. Hỗ trợ kinh doanh

Khi chuỗi cung ứng diễn ra suôn sẻ, nguồn nguyên liệu/sản phẩm/hàng hóa đều được đảm bảo, triển vọng phát triển kinh doanh và phát triển bền vững của doanh nghiệp cũng được nâng cao. 

Ngoài ra, việc cung cấp kịp thời và đúng hàng hóa và đúng số lượng sẽ giúp thỏa mãn yêu cầu của nhà phân phối và sản xuất.

5 Thành Phần Chính Của Supply Chain Management

SCM thường sẽ có 5 yếu tố chính sau:

  • Xây dựng kế hoạch
  • Tổ chức thu mua nguyên liệu
  • Sản xuất
  • Giao hàng/Phân phối
  • Nhận trả hàng

Trong đó, ở giai đoạn tạo lập kế hoạch, bạn cần có chiến lược phát triển tổng thể cho chuỗi cung ứng. Bốn yếu tố còn lại dành cho yêu cầu chủ yếu để tiến hành kế hoạch. Doanh nghiệp cần cải thiện chuyên môn về cả 5 yếu tố để sở hữu chuỗi cung ứng suôn sẻ và hiệu quả.

Các Loại Mô Hình Chuỗi Cung Ứng (Supply Chain)

Một số mô hình chuỗi cung ứng được sử dụng phổ biến trong các doanh nghiệp  hiện nay:

Mô hình dòng chảy liên tục (Continuous Flow Model)

Mô hình dòng chảy liên tục (Continuous Flow Model – CFM) này thuộc về danh sách các mô hình SCM truyền thống nhất. Mô hình này giúp mang đến sự ổn định cho nhiều tình huống có nhu cầu cao và ít biến động. 

Nhà sản xuất sẽ liên tục sản xuất ra cùng một loại sản phẩm với ít thay đổi và có tính ổn định cao. Mô hình CFM xuất hiện phổ biến trong các ngành công nghiệp ổn định và trưởng thành. 

Lý do là vì các ngành này đã trải qua thời kỳ phát triển và đã có vị thế trên thị trường. Ngoài ra, các ngành này cũng đã đạt giai đoạn 4 trong vòng đời ngành (Introduction – Growth – Shakeout – Maturity – Decline).

Mô hình này giúp tăng tính cạnh tranh và doanh nghiệp có thể sử dụng để xây dựng hệ thống bổ sung liên tục, nhằm đảm bảo chất lượng phục vụ tốt và duy trì lượng hàng tồn ở mức thấp.

Mô hình Agile (Agile Model)

Agile mang đến tính linh hoạt cao cho SCM của doanh nghiệp. Đây là phần quan trọng vì nó giúp mô hình SCM có thể tập trung được vào khả năng đáp ứng về cung ứng cho chuỗi.

Mô hình Agile ứng dụng việc “sản xuất theo đơn đặt hàng”. Phương pháp này cho phép doanh nghiệp sản xuất hàng hóa/sản phẩm sau khi nhận đơn hàng từ khách. Mô hình này giúp nhà sản xuất giảm thiểu được rủi ro dư hàng và tăng chi phí tồn kho. 

Nếu muốn mô hình này có thể hoạt động tốt, cần có khả năng giúp tăng công suất trong trường hợp có đơn hàng lớn trong khi khả năng hoàn thành đơn của các lô nhỏ hơn.

mô hình agile

Mô hình Agile

Mô hình chuỗi cung ứng nhanh (Fast Model)

Mô hình chuỗi cung ứng nhanh đặc biệt thích hợp cho nhà sản xuất thời trang với vòng đời ngắn. Lý do là bởi vì khách hàng ở ngành này chỉ quan tâm doanh nghiệp có cập nhật danh mục sản phẩm nhanh để có thể theo kịp xu hướng thời gian hot.

Ngày nay, khái niệm về “thời gian nhanh” đang dần trở nên phổ biến nhiều hơn. Thuật ngữ này dùng để ám chỉ các doanh nghiệp lớn áp dụng cách thức này dù ngành kinh doanh có phải kinh doanh thời trang hay không.

Kết quả mong muốn là có thể đáp ứng tỷ lệ sử dụng các loại tài sản có giá trị cao để nhằm giảm chi phí.

Mô hình linh hoạt (Flexible Model)

Mô hình linh hoạt giúp doanh nghiệp tự do đáp ứng các đỉnh nhu cầu cao vào các mùa cao điểm, đồng thời giúp quản lý thời gian cho vận chuyển đường dài với khối lượng hàng hóa thấp.

Mô hình có lợi đối với các ngành trải qua các thời kỳ có nhu cầu cực cao, bên cạnh thời gian của nhu cầu không kéo dài (ví dụ các sản phẩm cho ngày lễ, tết). 

Mô hình này nổi bật với mức thích ứng cao, và có khả năng cấu trúc lại quy trình sản xuất nhằm đáp ứng yêu cầu từ khách hàng. Bên cạnh đó, mô hình linh hoạt có khả năng “bật và tắt” – có thể hiểu là lúc ít lúc nhiều, dễ dàng.

vận chuyển hàng hóa
Mô hình quản lý chuỗi cung ứng

Mô hình tính hiệu quả (Efficient Model)

Mô hình được xem là tốt nhất dành cho doanh nghiệp ở những thị trường đầy cạnh tranh. Doanh nghiệp thường chọn mô hình này là các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa dựa vào doanh số bán dự kiến, chu kỳ sản xuất và sức cạnh tranh.

Mô hình tùy biến (Custom Model)

Như tên gọi, mô hình này có khả năng cấu hình tùy chỉnh, đặc biệt trong quá trình sản xuất và lắp ráp. Mô hình tùy chỉnh kết hợp mô hình dòng chảy liên tục và mô hình Agile. 

Vì vậy, nếu xí nghiệp sản xuất các sản phẩm có các cấu hình khác nhau, thì mô hình này sẽ là sự lựa chọn lý tưởng. Không những vậy, mô hình có mức tương quan giữa tổng chi phí và tài sản cao. 

Mô hình này được ứng dụng cho quy trình distributions logistics và downstream logistics (quy trình hạn nguồn). 

Quy trình này bao gồm các hoạt động hậu cần để mang sản phẩm đến tay người tiêu dùng và khách hàng, gồm việc vận chuyển sản phẩm từ xưởng sản xuất và giao trực tiếp đến người tiêu dùng.

Ví Dụ Điển Hình Về Quản Lý Chuỗi Cung Ứng Hiệu Quả

Walgreens Boots là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong việc ứng dụng SCM trong bộ máy kinh doanh của mình. Doanh nghiệp đã chuyển đổi số thành công toàn bộ chuỗi cung ứng vào 2016. 

Walgreens Boots là chủ quản chuỗi hiệu thuốc lớn nhất tại Mỹ. Doanh nghiệp cần quản lý chuỗi cung ứng cũng như sửa đổi các bất cập trong hoạt động vận hành, để có thể nắm bắt được các xu hướng và tiếp tục gia tăng lợi nhuận của mình.

mô hình walgreens

Walgreens

Vào ngày 5/7/2016, Walgreens cũng đầu tư vào công nghệ cho quản lý chuỗi cung ứng của mình. Công ty triển khai phát triển SCM theo hướng bền vững, để có thể sử dụng lâu dài cho tương lai hay nói cách khác là phát triển bền vững. 

Doanh nghiệp tổng hợp các thông tin liên quan và dùng phân tích để có thể dự báo được tâm lý và hành vi mua hàng.

Ví dụ: doanh nghiệp dự đoán được triệu chứng bệnh cảm cúm; từ đó, Walgreens có thể tiên đoán được lượng hàng tồn kho cần cho thuốc không kê đơn. Theo đó, doanh nghiệp có thể tạo ra được chuỗi cung ứng tối ưu giúp hạn chế tối đa hàng tồn kho. 

Ngoài ra, việc ứng dụng SCM giúp doanh nghiệp giảm được lường hàng tồn dư thừa, đồng thời giảm toàn bộ chi phí về hàng tồn, vận chuyển, và lưu kho.

Lời Kết

Nói tóm lại, supply chain management (SCM) hay quản lý chuỗi cung ứng sẽ là một trong những ngành hấp dẫn, thu hút nhiều lực lượng lao động tham gia. Tuy nhiên, để làm tốt công tác này đòi hỏi các cấp quản lý cần linh hoạt trong cách thức quản lý và ứng dụng mô hình.

Ngoài ra, doanh nghiệp có thể sử dụng phần mềm quản lý chuỗi cung ứng hoặc ứng dụng di động để hỗ trợ công việc quản lý của mình. 

Xem thêm: Kinh nghiệm quản lý chuỗi cửa hàng bán lẻ thành công